Kiến thức Cách tính thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh CHI TIẾT

Cách tính thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh CHI TIẾT

Wednesday, 16/10/2024

Việc tính thuế cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh là một phần quan trọng để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh các rủi ro pháp lý. Hiểu rõ các loại thuế phải nộp như thuế môn bài, thuế khoán, thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế giá trị gia tăng (GTGT) giúp hộ kinh doanh xác định đúng nghĩa vụ tài chính của mình. 

Bài viết này EcomTax sẽ hướng dẫn chi tiết cách tính các loại thuế, căn cứ pháp lý và các lưu ý quan trọng.

Cách tính thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh CHI TIẾT

1. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là gì? Hình thức hoạt động ra sao

Hiện nay, pháp luật không định nghĩa cụ thể về hộ kinh doanh, nhưng theo khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh là do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đứng ra đăng ký, chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình cho các nghĩa vụ tài chính. Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân và thường chỉ hoạt động trong phạm vi nhỏ, dưới 10 lao động.

Hộ kinh doanh
Hộ kinh doanh

Cá nhân kinh doanh được xác định tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 40/2021/TT-BTC, bao gồm cá nhân cư trú tại Việt Nam thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa hoặc dịch vụ theo quy định của pháp luật. Các hoạt động cụ thể có thể là hành nghề độc lập, làm đại lý bán đúng giá, hợp tác kinh doanh với tổ chức, hoặc kinh doanh các lĩnh vực nông nghiệp, thương mại điện tử.

Cá nhân kinh doanh
Cá nhân kinh doanh

Hình thức hoạt động của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh:

  • Mô hình kinh doanh: Hộ kinh doanh thường hoạt động trong các lĩnh vực buôn bán nhỏ lẻ, dịch vụ ăn uống, sửa chữa, sản xuất thủ công, vận tải, hoặc làm dịch vụ tự do. Những hoạt động này thường diễn ra tại các địa điểm cố định như cửa hàng, nhà riêng hoặc chợ.
  • Tính linh hoạt: Cá nhân kinh doanh có thể thực hiện hoạt động một cách độc lập hoặc hợp tác với các tổ chức khác. Ví dụ, họ có thể làm đại lý bán hàng cho các công ty xổ số, bảo hiểm, hoặc bán hàng đa cấp. Ngoài ra, cá nhân kinh doanh còn tham gia kinh doanh trực tuyến, thương mại điện tử, cung cấp sản phẩm và dịch vụ thông qua các nền tảng số.
  • Trách nhiệm tài chính: Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh phải chịu trách nhiệm vô hạn, tức là sử dụng toàn bộ tài sản cá nhân để trả các khoản nợ phát sinh từ hoạt động kinh doanh.

Hình thức hoạt động của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh thường mang tính tự do, linh hoạt, và phù hợp cho các hoạt động kinh doanh quy mô nhỏ hoặc ngành nghề yêu cầu ít vốn đầu tư.

Xem thêm: Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp đơn giản và mức nộp năm 2024

2. Căn cứ pháp lý cho việc tính thuế và các loại thuế mà hộ kinh doanh cá thể phải nộp

Dưới đây là thông tin về các văn bản pháp lý cùng với ngày hiệu lực của chúng, giúp làm rõ căn cứ pháp lý cho việc tính thuế và các loại thuế mà hộ kinh doanh cá thể phải nộp:

  • Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14: Có hiệu lực từ 01/07/2020. Quy định chung về quản lý thuế và các quyền, nghĩa vụ của người nộp thuế.
  • Nghị định số 139/2016/NĐ-CP: Có hiệu lực từ 01/01/2017. Quy định chi tiết về thuế môn bài và các vấn đề liên quan đến hộ kinh doanh.
  • Thông tư số 92/2015/TT-BTC: Có hiệu lực từ 30/07/2015. Hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
  • Nghị định số 22/2020/NĐ-CP: Có hiệu lực từ 25/02/2020. Quy định về một số chính sách hỗ trợ cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
  • Nghị định số 126/2020/NĐ-CP: Có hiệu lực từ 05/12/2020. Quy định chi tiết về một số điều của Luật Quản lý thuế, bao gồm cả việc tính thuế cho hộ kinh doanh.
  • Luật thuế giá trị gia tăng: Có hiệu lực từ 01/01/2009. Quy định về thuế GTGT mà hộ kinh doanh phải nộp khi hoạt động trong lĩnh vực hàng hóa và dịch vụ.

Thông tin này giúp xác định rõ căn cứ pháp lý cho việc tính thuế và các nghĩa vụ tài chính mà hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh cần tuân thủ.

3. Cách tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh CHI TIẾT

Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh, việc hiểu rõ cách tính thuế là rất cần thiết cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Mỗi loại thuế sẽ có quy định và phương pháp tính toán khác nhau, từ thuế môn bài cho đến thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế giá trị gia tăng (GTGT). Phần này sẽ cung cấp một cái nhìn chi tiết về các loại thuế, cách tính cụ thể và những yếu tố liên quan, giúp người kinh doanh thực hiện nghĩa vụ thuế một cách chính xác và hiệu quả.

3.1 Thuế môn bài

Lệ phí môn bài là khoản phí mà hộ kinh doanh cá thể cần phải nộp hàng năm. Mức lệ phí này phụ thuộc vào doanh thu bình quân hàng năm của hộ kinh doanh.

Thuế môn bài
Thuế môn bài

Phân loại bậc lệ phí môn bài: Theo quy định hiện hành, lệ phí môn bài được phân chia thành các bậc khác nhau dựa trên doanh thu:

  • Doanh thu trên 500 triệu đồng/năm: 1.000.000 đồng.
  • Doanh thu từ 300 triệu đến 500 triệu đồng: 500.000 đồng.
  • Doanh thu từ 100 triệu đến 300 triệu đồng: 300.000 đồng.
  • Doanh thu dưới 100 triệu đồng: miễn lệ phí môn bài.

Thời điểm xác định doanh thu: Đối với những hộ kinh doanh mới thành lập, thời gian bắt đầu tính doanh thu sẽ được xác định từ tháng 1 của năm tiếp theo sau năm thành lập. Điều này có nghĩa là hộ kinh doanh mới thành lập vào tháng 10/2022 sẽ được miễn lệ phí môn bài cho năm đầu tiên và bắt đầu tính doanh thu từ tháng 1/2023.

Ví dụ minh họa: Hộ kinh doanh A thành lập vào tháng 10/2022 và có doanh thu 175 triệu đồng trong năm 2023. Theo quy định, hộ này sẽ phải nộp lệ phí môn bài là 300.000 đồng. Nếu doanh thu tăng lên 400 triệu đồng trong năm tiếp theo, mức lệ phí môn bài sẽ là 500.000 đồng.

3.2 Thuế khoán

Thuế khoán là phương pháp tính thuế mà nhiều hộ kinh doanh cá thể lựa chọn để đơn giản hóa quy trình nộp thuế. Đây là mức thuế cố định mà hộ kinh doanh phải nộp hàng tháng hoặc hàng quý, được xác định dựa trên doanh thu ước tính và thông tin kê khai.

Thuế khoán
Thuế khoán

Cách tính thuế khoán: Để tính thuế khoán, cơ quan thuế sẽ căn cứ vào các yếu tố như:

  • Doanh thu ước tính của hộ kinh doanh.
  • Ngành nghề kinh doanh và quy mô hoạt động.
  • Các yếu tố khác có liên quan đến tình hình kinh doanh của hộ.

Ưu điểm của thuế khoán: Phương pháp thuế khoán giúp các hộ kinh doanh cá thể có thể dễ dàng dự đoán chi phí thuế hàng tháng. Điều này không chỉ giúp họ có kế hoạch tài chính hợp lý mà còn giảm bớt gánh nặng cho cơ quan thuế trong việc kiểm tra, thanh tra định kỳ.

Ví dụ minh họa: Giả sử hộ kinh doanh B có doanh thu thực tế trong năm 2022 là 90 triệu đồng trong 9 tháng hoạt động. Doanh thu trung bình năm sẽ được tính là 120 triệu đồng, tức là vượt qua ngưỡng 100 triệu đồng. Hộ kinh doanh B sẽ phải nộp thuế GTGT và TNCN dựa trên tỷ lệ thuế do cơ quan thuế quy định.

Dịch vụ tư vấn thuế chuyên nghiệp 
Hỗ trợ tận tâm - tuân thủ quy định thuế 
nhận tư vấn ngay

3.3 Thuế TNCN

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một trong những loại thuế mà hộ kinh doanh cá thể cần phải nộp. Thuế này được đánh vào lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh.

  • Cách tính thuế TNCN: Tỷ lệ thuế TNCN có thể khác nhau tùy theo lĩnh vực hoạt động. Chẳng hạn, nếu hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực phân phối, mức thuế TNCN có thể là 0.5% trên doanh thu. Điều này có nghĩa là hộ kinh doanh cần phải theo dõi chặt chẽ doanh thu của mình để đảm bảo thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế.
  • Trường hợp miễn thuế TNCN: Các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế TNCN.

Ví dụ minh họa: Hộ kinh doanh C hoạt động trong lĩnh vực phân phối, có doanh thu năm 2023 là 200 triệu đồng. Tỷ lệ thuế TNCN là 0.5%, do đó số thuế TNCN mà hộ này phải nộp sẽ là 1.000.000 đồng.

3.4 Thuế GTGT

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế áp dụng cho tất cả hàng hóa và dịch vụ mà hộ kinh doanh cung cấp. Việc tính thuế GTGT cần được thực hiện dựa trên doanh thu thực tế của hộ kinh doanh.

  • Cách tính thuế GTGT: Hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế GTGT nếu doanh thu năm dưới 100 triệu đồng. Nếu doanh thu vượt ngưỡng này, việc tính thuế GTGT sẽ dựa vào tỷ lệ phần trăm do cơ quan thuế quy định. Tỷ lệ thuế GTGT thông thường là 3% cho hộ kinh doanh nhỏ.
Cách tính thuế GTGT và TNCN
Cách tính thuế GTGT và TNCN

Ví dụ minh họa: Hộ kinh doanh D có doanh thu năm 2023 là 150 triệu đồng. Doanh thu trên 100 triệu đồng, hộ này sẽ phải nộp thuế GTGT 3%, tức là 4.500.000 đồng.

Đọc thêm: 10 điều cần biết về thuế trong hoạt động thương mại điện tử

4. Các vấn đề thường gặp và giải đáp

Các vấn đề thường gặp và giải đáp
Các vấn đề thường gặp và giải đáp

Trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế, hộ kinh doanh cá thể thường gặp một số thắc mắc phổ biến. Dưới đây là một số câu hỏi và giải đáp liên quan đến thuế mà hộ kinh doanh cá thể cần biết:

4.1 Các loại thuế hộ kinh doanh cá thể phải nộp là gì?

Hộ kinh doanh cá thể cần nộp ba loại thuế chính, bao gồm:

  • Lệ phí môn bài: Đây là khoản phí hàng năm mà hộ kinh doanh phải đóng, phụ thuộc vào doanh thu hàng năm.
  • Thuế giá trị gia tăng (GTGT): Áp dụng cho các hàng hóa và dịch vụ mà hộ kinh doanh cung cấp.
  • Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Đánh vào lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh.

Ngoài ra, hộ kinh doanh còn có thể phải nộp thêm các loại thuế khác như thuế bảo vệ môi trường hoặc thuế tài nguyên nếu hàng hóa kinh doanh thuộc đối tượng chịu thuế theo quy định.

4.2 Cách tính thuế môn bài hộ kinh doanh cá thể?

Mức thuế môn bài mà hộ kinh doanh cá thể phải nộp được xác định như sau:

  • Hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống và thành lập sau ngày 25/02/2020 sẽ được miễn lệ phí môn bài năm đầu tiên.
  • Doanh thu từ 100 triệu đến 300 triệu đồng/năm: nộp 300.000 đồng/năm.
  • Doanh thu từ 300 triệu đến 500 triệu đồng/năm: nộp 500.000 đồng/năm.
  • Doanh thu trên 500 triệu đồng/năm: nộp 1.000.000 đồng/năm.

4.3 Thời điểm xác định doanh thu tính thuế môn bài cho hộ kinh doanh cá thể?

Đối với hộ kinh doanh cá thể thành lập sau ngày 25/02/2020, sẽ được miễn lệ phí môn bài năm đầu tiên. Thời điểm bắt đầu tính doanh thu để xác định thuế môn bài là từ tháng 1 của năm tiếp theo sau năm thành lập.

4.4 Cách tính thuế khoán cho hộ kinh doanh cá thể?

Cách tính thuế khoán cho hộ kinh doanh cá thể được thực hiện như sau:

  • Thuế GTGT: Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ thuế GTGT.
  • Thuế TNCN: Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN x Tỷ lệ thuế TNCN.

4.5 Những hộ kinh doanh nào được miễn thuế?

Một số hộ kinh doanh được miễn thuế môn bài bao gồm:

  • Hộ có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống.
  • Hộ kinh doanh sản xuất muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản, hoặc cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá.
  • Cá nhân hoặc hộ gia đình kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm cố định

4.6 Hộ kinh doanh cá thể có thể tự khai thuế không?

Hộ kinh doanh cá thể có thể tự khai thuế, tuy nhiên, để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ, họ nên tham khảo ý kiến từ cơ quan thuế hoặc chuyên gia tư vấn thuế. Việc tự khai thuế giúp hộ kinh doanh tiết kiệm thời gian và chi phí, nhưng cần phải nắm rõ các quy định và cách tính thuế phù hợp.

4.7 Hộ kinh doanh cá thể cần lưu giữ tài liệu gì để phục vụ cho việc quyết toán thuế?

Hộ kinh doanh cá thể cần lưu giữ các tài liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh như hóa đơn bán hàng, chứng từ chi tiêu, biên lai thu tiền, sổ sách kế toán, và báo cáo tài chính (nếu có). Những tài liệu này rất quan trọng để phục vụ cho việc quyết toán thuế và có thể được yêu cầu kiểm tra bởi cơ quan thuế trong trường hợp cần thiết.

Vậy là EcomTax đã hướng dẫn chi tiết về cách tính thuế cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, từ thuế môn bài, thuế khoán đến thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế giá trị gia tăng (GTGT). Việc nắm rõ các quy định và phương pháp tính thuế sẽ giúp người kinh doanh tuân thủ pháp luật và tối ưu hóa chi phí. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế một cách hiệu quả và chính xác.

- Các thông tin giải đáp và tư vấn ở trên được chúng tôi cung cấp cho khách hàng của EcomTax. Nếu quý khách có bất kỳ câu hỏi nào hay cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ qua email: contact@nhanh.vn  
- Nội dung bài viết này chỉ nhằm mục đích tham khảo thông tin; 
- Xin lưu ý các điều khoản được đề cập có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.

  • 0/5 (0 vote)

ECOMTAX - ĐẠI LÝ THUẾ UY TÍN

TUÂN THỦ, TẬN TÂM, TỐI ƯU
Dịch vụ kế toán, thuế cho TMĐT
Dùng thử miễn phí