Cách hạch toán giá vốn hàng bán chi tiết - Tài khoản 632

4. Cách hạch toán giá vốn hàng bán theo Tài khoản 632

Cách hạch toán giá vốn hàng bán theo Tài khoản 632

Tham khảo: Hạch toán giảm giá hàng bán theo TT 200 và TT 133, có ví dụ

4.1 Đối với doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên

Khi xuất bán các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã hoàn thành được xác định là đã bán trong kỳ

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 154; 155; 156; 157…

Các khoản chi phí phát sinh được hạch toán trực tiếp vào giá vốn hàng bán

Khi mức sản phẩm thực tế sản xuất ra thấp hơn công suất bình thường thì kế toán phải tính và xác định chi phí sản xuất chung cố định phân bổ vào chi phí cho một đơn vị sản phẩm theo mức công suất bình thường, phần dư ra không tính vào giá thành từng sản phẩm mà được ghi nhận vào giá vốn hàng bán 632 này:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 154 - Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang;
• Có TK 627 - Chi phí sản xuất chung.

Các khoản hư hỏng, hao hụt, mất mát của hàng tồn kho sau khi trừ đi phần bồi thường do trách nhiệm của cá nhân gây ra:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 152; 153; 156; 138…

Hạch toán các khoản trích lập hoặc hoàn nhập lại dự phòng giảm giá hàng tồn kho

Nếu số dự phòng phải lập kỳ này lớn hơn số dự phòng đã lập kỳ trước thì sẽ trích lập bổ sung phần chênh lệch như sau:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 299 - Dự phòng tổn thất tài sản (2294 - Dự phòng giảm giá hàng tồn kho).

Nếu số dự phòng giảm giá hàng tồn kho phải lập kỳ này nhỏ hơn số dự phòng đã lập kỳ trước thì sẽ hoàn nhập lại phần chênh lệch:

• Nợ TK 229 - Dự phòng tổn thất tài sản (2294);
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Hàng bán bị trả lại nhập kho

Khi hàng xuất bán bị trả lại đưa về nhập kho, ghi nhận giảm giá vốn:

• Nợ TK 156; 155;
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Các hoạt động liên quan đến kinh doanh BĐS đầu tư

Trích khấu hao bất động sản đầu tư cho thuê theo định kỳ:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 214 - Hao mòn TSCĐ.

Các chi phí liên quan đến BĐS đầu tư nhưng không đủ điều kiện để đưa vào nguyên giá của BĐS đó:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán (nếu đưa ngay vào chi phí);
• Nợ TK 242 - Chi phí trả trước (nếu phải phân bổ dần);
• Có TK 111; 112; 152; 153; 334…

Các chi phí liên quan đến việc cho thuê BĐS đầu tư

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 111; 112; 331; 334…

Khi bán, thanh lý BĐS đầu tư sẽ ghi giảm nguyên giá và giá trị còn lại của BĐS:

• Nợ TK 214 - Hao mòn TSCĐ (2147 giá trị hao mòn của BĐS đầu tư);
• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán (giá trị còn lại của BĐS đầu tư);
• Có TK 217 - Bất động sản đầu tư (nguyên giá của BĐS đầu tư).

Các chi phí phát sinh khi bán, thanh lý BĐS đầu tư:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Nợ TK 133 - Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có);
• Có TK 111; 112; 331…

Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán nhận được sau khi mua hàng, kế toán phải dựa vào tình hình biến động của hàng tồn kho để phân bổ số chiết khấu, giảm giá được hưởng dựa trên số hàng tồn kho chưa tiêu thụ hoặc số đã xuất dùng cho hoạt động đầu tư xây dựng hoặc đã tiêu thụ trong kỳ:

• Nợ TK 111; 112; 331… Số tiền chiết khấu theo hóa đơn;
• Có TK 152; 153; 154; 155; 156… (giá trị phần chiết khấu, giảm giá của số hàng tồn kho chưa xuất bán trong kỳ);
• Có TK 241 - Xây dựng cơ bản dở dang (giá trị phần chiết khấu, giảm giá của số hàng tồn kho đã xuất dùng cho hoạt động đầu tư xây dựng);
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán (giá trị phần chiết khấu, giảm giá của số hàng tồn kho đã tiêu thụ trong kỳ).
• Kết chuyển giá vốn hàng bán của các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, BĐS đầu tư đã bán trong kỳ để xác định kết quả kinh doanh của kỳ đó:
• Nợ TK 911 - Xác định kết quả kinh doanh;
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Xem thêm: Cách hạch toán doanh thu bán hàng chi tiết cho kế toán

4.2 Đối với doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ

Đối với doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa thương mại

Đầu kỳ, kết chuyển giá trị của thành phẩm tồn kho đầu kỳ ghi nhận giá vốn:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 156 - Hàng hóa.

Cuối kỳ, xác định và kết chuyển giá vốn của hàng hóa đã xuất bán, được xác định là đã bán:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 611 - Mua hàng (6112).

Cuối kỳ, kết chuyển giá vốn hàng hóa đã xuất bán, được xác định là đã bán để xác định kết quả kinh doanh:

• Nợ TK 911 - Xác định kết quả kinh doanh;
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Đối với doanh nghiệp hoạt động sản xuất và kinh doanh dịch vụ

Đầu kỳ, kết chuyển giá trị của thành phẩm tồn kho đầu kỳ ghi nhận giá vốn:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 155 - Thành phẩm.

Cuối kỳ, kết chuyển giá vốn của thành phẩm còn tồn kho cuối kỳ

• Nợ TK 155 - Thành phẩm;
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Đầu kỳ, kết chuyển giá trị của thành phẩm, dịch vụ đã gửi đi bán nhưng chưa được xác định là đã bán:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 157 - Hàng gửi đi bán.

Cuối kỳ, xác định giá trị của thành phẩm, dịch vụ đã gửi đi bán nhưng chưa được xác định là đã bán:

• Nợ TK 157 - Hàng gửi đi bán;
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Giá thành sản phẩm đã hoàn thành nhập kho, dịch vụ đã hoàn thành:

• Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán;
• Có TK 631 - Giá thành sản xuất.

Cuối kỳ, kết chuyển giá vốn của thành phẩm, dịch vụ đã được xác định đã xuất bán trong kỳ sang tài khoản xác định kết quả kinh doanh

• Nợ TK 911 - Xác định kết quả kinh doanh
• Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

5. Công thức tính giá vốn hàng bán

Sau khi tìm hiểu sau về thuật ngữ GVHB là gì cùng với tầm quan trọng của nó, thì chắc hẳn các bạn đang không biết cách tính như thế nào?

Hiện nay, có 3 cách tính GVHB mà doanh nghiệp có thể áp dụng

• Nhập trước – Xuất trước (FIFO)
• Nhập sau – Xuất trước (LIFO)
• Phương pháp tính chi phí trung bình.

Tuy nhiên, vẫn có 1 công thức cơ bản để tính GVHB mà các bạn có thể tham khảo dưới đây:

GVHB = Hàng tồn kho đầu kỳ + Hàng mua trong kỳ – Hàng tồn kho cuối kỳ

Dưới đây là một ví dụ cụ thể, giả sử để tính GVHB của một công ty sản xuất giày thể thao, chúng ta cần thu thập các thông tin sau:

Giá thành của các thành phần sản xuất một đôi giày.

• Chi phí nhân công, vật liệu sản xuất và các chi phí liên quan đến quá trình sản xuất.
• Chi phí mua hàng từ các nhà cung cấp nguyên vật liệu.
• Chi phí lưu kho hàng tồn kho trong kho của công ty.

Sau đó, sử dụng công thức tính GVHB để tính toán chi phí tổng cộng cho việc sản xuất và bán ra một đôi giày.

Bên cạnh đó, mỗi doanh nghiệp có đặc thù kinh doanh riêng nên cách tính GVHB sẽ được áp dụng khác nhau theo 3 phương pháp phổ biến dưới đây như sau:

5.1 Nhập trước - Xuất trước FIFO

FIFO (First In, First Out) được sử dụng để tính GVHB trong kế toán và quản lý hàng tồn kho. Công thức này giả định rằng hàng hóa bán ra được xác định dựa trên giá mua của lô hàng đầu tiên nhập vào kho với công thức tính như sau:

GVHB = Số lượng hàng bán ra x Giá mua của lô hàng đầu tiên trong kho

Trong đó:

• Giá mua của lô hàng đầu tiên trong kho chính là giá mua của lô hàng đầu tiên được nhập vào kho và tại thời điểm hàng bán ra vẫn còn trong kho.

Công thức này đảm bảo rằng GVHB phản ánh giá mua của lô hàng đầu tiên được nhập vào kho, tạo ra một sự công bằng và logic trong việc xác định giá thành sản phẩm bán ra.

5.2 Nhập sau - Xuất trước LIFO

Công thức Nhập sau – Xuất trước là một phương pháp khác trong kế toán và quản lý hàng tồn kho. Với công thức này sẽ giả định rằng hàng hóa bán ra được xác định dựa trên giá mua của lô hàng cuối cùng nhập vào kho. Công thức như sau:

GVHB = Số lượng hàng bán ra x Giá mua của lô hàng cuối cùng trong kho

Trong đó:

• Số lượng hàng bán ra là số lượng hàng hóa được bán ra.
• Giá mua của lô hàng cuối cùng trong kho chính là giá mua của lô hàng cuối cùng được nhập vào kho và tại thời điểm hàng bán ra vẫn còn trong kho.

Tuy nhiên, phương pháp LIFO này có thể tạo ra một hiệu ứng thuế cao hơn trong môi trường với giá cả tăng dần.

5.3 Phương pháp tính chi phí trung bình

Cuối cùng, phương pháp tính chi phí trung bình (phương pháp bình quân gia quyền) là phương pháp này tính GVHB dựa trên giá trung bình của toàn bộ hàng tồn trong kho. Dưới đây là công thức tính GVHB theo phương pháp tính chi phí trung bình:

Giá trung bình của hàng tồn kho = (Tổng chi phí mua hàng) / (Tổng số lượng hàng tồn kho)

GVHB = Số lượng hàng bán ra x Giá trung bình của hàng tồn kho

Trong đó:

• Tổng chi phí mua hàng là tổng số tiền đã chi trả để mua các lô hàng.
• Tổng số lượng hàng tồn kho là tổng số lượng hàng hóa còn lại trong kho.

Phương pháp này đảm bảo rằng GVHB được tính dựa trên giá trung bình của toàn bộ hàng tồn kho. Điều này cũng có nghĩa là giúp doanh nghiệp hoàn toàn có thể tránh được hiệu ứng của việc chọn lựa lô hàng cụ thể như FIFO hay LIFO. Tuy nhiên, phương pháp này cần lưu ý rằng việc tính toán đòi hỏi sự phức tạp và yêu cầu cập nhật liên tục.

Như vậy, qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về giá vốn hàng bán, tầm quan trọng của nó đối với hoạt động kinh doanh và cách hạch toán chi tiết vào tài khoản 632. Việc xác định chính xác giá vốn hàng bán không chỉ giúp doanh nghiệp lập báo cáo tài chính đúng đắn mà còn là cơ sở quan trọng để tính toán lợi nhuận và đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả. Hy vọng bài viết đã mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc. Chúc các bạn thành công!

- Các thông tin giải đáp và tư vấn ở trên được chúng tôi cung cấp cho khách hàng của EcomTax. Nếu quý khách có bất kỳ câu hỏi nào hay cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ qua email: contact@nhanh.vn  
- Nội dung bài viết này chỉ nhằm mục đích tham khảo thông tin; 
- Xin lưu ý các điều khoản được đề cập có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.